Kub — bu muntazam parallelepipeddir. Uning barcha tomonlari teng bo‘lgan to‘g‘ri burchakli parallelepiped hisoblanadi. |
|||
Quyidagi jadvalda kub va unga o`xshash buyum (shoshqol toshi) tasvirlangan. |
|||
|
|||
Kubning ta yoqlari, ta qirrasi va ta burchagi bor. Har bir yoq kvadrat shaklida bo‘ladi. |
|||
Quyidagi rasmda kub va uning elementlari tasvirlangan. |
|||
Qirralar — bu parallelepipedning chetki chiziqlari. Kubda ta qirra bor va har bir qirraning uzunliklari teng. |
|||
Kubning barcha qirralari uzunliklari yig'indisini topish uchun qirralari soniga, qirrasining uzunligini ko'paytiramiz. |
|||
qirralari uzunliklari yig'indisi, qirrasining uzunligi |
|||
Yoyilma — bu parallelepipedni tekis yuzada ochib yozish natijasida hosil bo‘ladigan shakl. |
|||
Yoyilma kubning ta yoqlarini namoyon qiladi. Bu yoqlar to‘rtburchaklar shaklida bo‘ladi. |
|||
Masalan: Qutini ochib yoyib qo‘ysangiz, uning yoyilmasini ko‘rasiz. |
|||
Kubning yoyilmasi-bu kubning barcha yoqlari bir tekislikda joylashtirilgan shaklidir. |
|||
Quyidagi rasmda kub va uning yoyilmasi tasvirlangan. |
|||
|
|||
Hajm — bu biror shaklning ichidagi joyning miqdori. Ya’ni, shakl ichiga necha birlik kub sig‘ayotganini hisoblash demakdir. |
|||
Siz bilan birgalikda to`g`ri burchakli parallelepiped va kubning hajmini qanday topishni o`rganib chiqamiz. |
|||
To'g'ri burchakli parallelepipedning hajmini topish uchun uning eni, bo'yi va balandliklarining uzunliklarini ko'paytiramiz. |
|||
|
|||
Bu yerda:
|
|||
Kubning hajmini topish uchun esa uning eni, bo'yi va balandliklarining uzunliklarini ko'paytiramiz. |
|||
|
|||
Bu yerda:
|
|||
Bugun biz kub qirralari uzunliklarining yig‘indisi , kubning yoyilmasi , kub va to`g`ri burchakli parallelepipedning hajmi haqida o‘rganib chiqdik. Sizlar bilan birgalikda quyidagi muhim bilimlarni muvaffaqiyatli egalladik:
|
|||
Endi sizlar kub va to`g`ri burchakli parallelepiped haqida ko‘proq bilimga ega bo‘ldingiz. Bu sizga hayotda ham, o‘qishda ham katta yordam beradi. |
|||
Mukammallik geometriyada yashiringan. Kub – bu tabiiy muvozanat va mustahkamlik timsolidir. Leonardo da Vinchi |